H Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ) χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες ιδέες σκέψεις οι οποίες συνοδεύονται πάντα από μία αίσθηση ανησυχίας μαζί με φόβο πρωτίστως, ενοχή και θυμό. Κυρίαρχη είναι η παρόρμηση που αισθάνεται ο ασθενής στο να πραγματοποιήσει μια πράξη η οποία πιστεύει ότι θα εξαλείψει το φόβο καθώς και η έλλειψη εμπιστοσύνης που αισθάνεται προς τον εαυτό του ή τον κόσμο γύρω του.

Εάν και αυτές οι έμμονες σκέψεις είναι δυσάρεστες επαναλαμβάνονται ασυνείδητα στην προσπάθεια του ατόμου να τις κατανοήσει. Ο ασθενής ωστόσο συνειδητά προσπαθεί να απωθήσει αυτές τις σκέψεις, με αποτέλεσμα αυτές να επιστρέφουν πιο δυνατές. Έτσι και η ΙΨΔ μπορεί να ειδωθεί και ως μία μάχη μεταξύ ενός μέρους του εγκεφάλου το οποίο θέλει να διώξει μία σκέψη και ενός άλλου το οποίο θέλει να καταλάβει, εξ'ού και η επαναληπτικότητα. Όπως υπάρχουν μηχανισμοί στο υλικό μας σώμα οι οποίοι απορρίπτουν οτιδήποτε είναι βλαβερό για την υγεία του σώματος, έτσι υπάρχουν αντίστοιχοι μηχανισμοί στον άνθρωπο οι οποίοι αποβάλλουν βλαβερές σκέψεις και συναισθήματα.

Στην ΙΨΔ παρατηρούμε τα εξής χαρακτηριστικά: την ύπαρξη πολύ έντονου φόβου καθώς και την αδυναμία/άρνηση του ασθενούς να έρθει σε επαφή με αυτόν, τη χρησιμοποίηση της σκέψης στο να κατανοήσει το συναίσθημα του φόβου για να μπορέσει να απαλλαγεί από αυτόν. Εδώ βρίσκεται και το κλειδί στη θεραπεία της συγκεκριμένης πάθησης. Ο φόβος δεν μπορεί να κατανοηθεί μέσω της σκέψης, είναι ένα συναίσθημα· οπότε η γλώσσα που πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την επεξεργασία αυτού είναι μέσω της συναίσθησης, μέσω της καρδιάς.

Οι περισσότερες περιπτώσεις ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής ξεκινούν όταν το άτομο σε μικρή ηλικία αισθάνεται περισσότερο από όσο το νευρικό του σύστημα μπορεί να αντέξει το συναίσθημα του φόβου. Σταδιακά όσο ενηλικιώνεται ο άνθρωπος συνειδητά ή υποσυνείδητα “κλείνει την Καρδιά του”, δηλαδή το σύστημα με το οποίο έρχεται σε επαφή με το φόβο αυτό και νομίζοντας ότι βρίσκει “καταφύγιο” στον κόσμο της σκέψης τελικά εγκλωβίζεται σε αυτόν. Η κινέζικη ιατρική μιλάει για το πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στην ψυχική υγεία και ευτυχία του ανθρώπου το να υπάρχει ισορροπία και καλή σύνδεση μεταξύ της καρδιάς και του εγκεφάλου. Δηλαδή το να μπορεί να επικοινωνεί το συναίσθημα με την σκέψη χωρίς ο άνθρωπος να επιλέγει το ένα εις βάρος του άλλου. Έτσι και στην ΙΨΔ σημαντικά θεραπευτικά αποτελέσματα παρατηρούνται μόλις η σύνδεση αυτή αρχίζει πάλι να δυναμώνει.